Dəvardә әsri vistminә soron oxoyku tosbә siminә soron oxoy Tolışi tarıxәdә renosansə devır be. Siyasi, ekonomi iyәn mәdәni mühiti bә Tolışon imkonış doy ki, əvon ıştә mәdәniyәti omuton, bınıvışton, bә tojә nәslon bırosınon. Bı roәdә ve koon kardə ben: Tolışi mәktәbon oben, Tolışi rujnomon beşen, Tolışi teatr soxtә be, Tolışi folkloron qırdә kardә ben, Tolışi kitobon nıvıştә ben, çı dınyo yolә әsәron bә Tolışi zıvon peqordınyә ben. Imon çı Tolışi hestnıbeәdә yolә koon bin. Bıә roәdә Tolışi ğıryətmandә rüşonfikinә zoon Z. Әhmәdzodә, B. Mirsalayevi, M. Nәsirli, R. Kazımovi, Ş. Mürsәlovi, Ә. M. Quliyevi iyәn co Tolışә rüşonfikon şəv-rüj koon kardışone.
Soron dəvardin. Kulok tәrsinә qıni. Bә Tolışi renosansı doә mühit dәqiş be. Bı roәdә koon vindә rüşinfikon veyni türmonәdә, sürqononәdә mardin, bə mandәkәsonәn jimonışon zәhәr karde. Әvonoşon iyәn çәvon kardә həmə koonışon doy yodo bekarde. Guya ki, Tolışi tarıxi jәqo qılə sәyifәş bənibən. Әncәx әvoni yodo bekarde piәkәson nıznoşone ki, әvon iyәn çәvon kardә koon tarixi rәfonәdә ıştә vıronoşon sә. İyәn yodoşon bekarde ki, çәvon bә renosansә devırdә Tolışi ruhədә perosniyә bə qıləy tojә nәsıl heste.
İjәn soron dəvardin. Davardә әsri nәveminә soronәdә Sovetә ölkә vılo beәdә Tolış ıştı qıləy tojә renoesansi jidәbe. Im renosansi bә məydon bekardә kәson siminә soronәdә Tolışi ruhədә perosnә bıә nәsli perosnәyon bin. Im perosnәyon dıştә nәnә, inә, bobo, pıon nəğılon, boyation, şeeron yol bıәbin. Joğoәn, qıləy renosans şifahi formәdә nәsılonku bә nәsıl dәvoniyә bıәbe. Әncәx iyo qılə nırәsә ko hestbe. Tojә nәsıl iminə renosans devri rüşonfikon nomonış mәsәbe, çәvon kali әsәron, şeeron zındәbe. Әncәx әvoni “tarıxi rәfәo” evarde zındәnıbe. Tolışi tarıxi dımınə renosane devır devom kardә, әncәx Tolışon hәlәn ıştә iminə renosansa devri rüşonfikon zındәnin, çәvon kardә koon zındәnin, çәvon әsәron zındәnin. Im ruj çәvon nomi iyәn kali әsәron әncәx kali Tolış rüşonfikon zındәn.
Dəvardә әsri Tolışi rüşinfikon hәxәdә vey tәsüf ki, tosbә ısә qıləy elmi ko nıvıştә bıәni, elmi әsәron nıvıştә bıәnin. Çımi vey sәbәbon hestin. İyo әvoni mübahisә әkәnim. Im qıləy co mәğalә mövzuye. Әncәx əy bıvotom ki, Tolışi ıştә dıminə renosansiş bә çokә vırә rosne pidәbu, bәvәdә, bəpe ıştә iminə renosansә devri çok omuto. Bino tәmәli onumutә, peynә mәrtәbon ğoym düte әbıni.
Soron dəvardin. Kulok tәrsinә qıni. Bә Tolışi renosansı doә mühit dәqiş be. Bı roәdә koon vindә rüşinfikon veyni türmonәdә, sürqononәdә mardin, bə mandәkәsonәn jimonışon zәhәr karde. Әvonoşon iyәn çәvon kardә həmə koonışon doy yodo bekarde. Guya ki, Tolışi tarıxi jәqo qılə sәyifәş bənibən. Әncәx әvoni yodo bekarde piәkәson nıznoşone ki, әvon iyәn çәvon kardә koon tarixi rәfonәdә ıştә vıronoşon sә. İyәn yodoşon bekarde ki, çәvon bә renosansә devırdә Tolışi ruhədә perosniyә bə qıləy tojә nәsıl heste.
İjәn soron dəvardin. Davardә әsri nәveminә soronәdә Sovetә ölkә vılo beәdә Tolış ıştı qıləy tojә renoesansi jidәbe. Im renosansi bә məydon bekardә kәson siminә soronәdә Tolışi ruhədә perosnә bıә nәsli perosnәyon bin. Im perosnәyon dıştә nәnә, inә, bobo, pıon nəğılon, boyation, şeeron yol bıәbin. Joğoәn, qıləy renosans şifahi formәdә nәsılonku bә nәsıl dәvoniyә bıәbe. Әncәx iyo qılə nırәsә ko hestbe. Tojә nәsıl iminə renosans devri rüşonfikon nomonış mәsәbe, çәvon kali әsәron, şeeron zındәbe. Әncәx әvoni “tarıxi rәfәo” evarde zındәnıbe. Tolışi tarıxi dımınə renosane devır devom kardә, әncәx Tolışon hәlәn ıştә iminə renosansa devri rüşonfikon zındәnin, çәvon kardә koon zındәnin, çәvon әsәron zındәnin. Im ruj çәvon nomi iyәn kali әsәron әncәx kali Tolış rüşonfikon zındәn.
Dəvardә әsri Tolışi rüşinfikon hәxәdә vey tәsüf ki, tosbә ısә qıləy elmi ko nıvıştә bıәni, elmi әsәron nıvıştә bıәnin. Çımi vey sәbәbon hestin. İyo әvoni mübahisә әkәnim. Im qıləy co mәğalә mövzuye. Әncәx əy bıvotom ki, Tolışi ıştә dıminə renosansiş bә çokә vırә rosne pidәbu, bәvәdә, bəpe ıştә iminə renosansә devri çok omuto. Bino tәmәli onumutә, peynә mәrtәbon ğoym düte әbıni.
Davardә әsri Tolışi rüşinfikono qıləyәn Müzәffәr Nәsirliye. Bəpe, çı Müzәffәr Nәsirli nomi bә Tolışi әdәbiyat, jurnalistika, folklorşünosiәti, pedaqoji tarıx dı ğızılә hәrfon bınıvıştiy. Vistminə әsri vistminә soron oxoyku tosbә siminә soron oxoy əçəy çı Tolışi mәdәniyәti sahәdә kardә koon yodo bekarde әbıni. Bә soronәdә Tolış voteyədә bә yod dəşəkəsono qıləyәn Müzәffәr Nәsirli be. Bә soronәdә mәdәniyәt, jurnalistika, pedaqoji iyәn siyosәti sahәdә ko vindә Z. Әhmәdzodә, B. Mirsalayevi, R. Kazımovi, Ş. Mürsәlovi, Ә. M. Quliyevi iyәn co Tolışә rüşonfikonәn çı yodo bekarde әbıni.
Müzәffәr Nәsirli hәxәdә co-co soronәdә E. Әhәdovi, Y. Ağayevi, M. Mirzәyevi, A. Bayrami, Ә. Әbdoli rujnomonədə, kitobonәdә nıvıştәyonşon çap kardә. Əçəy jimoni hәxәdә ümumi mәlumatonışon doә. Әvonım iyo tәkror karde pidәni.
Azәn çand sore Nәsirli hәxәdә bıә mәnbon qırdә kardәm. Nәsirli hәxәdә әsәrım bino karde pidә. Әncәx mәnbon vey vılo bən, kali mәnbon bә dast varde çәtinəti ım ko bә sә jəyro imkon doydәni. Əmmo, dastәdә bıә mәnbon әsasәdә pidәme ki, çı Nәsirli kali şeeron bә mәydon bekәm.
Müzәffәr Nәsirli hәxәdә co-co soronәdә E. Әhәdovi, Y. Ağayevi, M. Mirzәyevi, A. Bayrami, Ә. Әbdoli rujnomonədə, kitobonәdә nıvıştәyonşon çap kardә. Əçəy jimoni hәxәdә ümumi mәlumatonışon doә. Әvonım iyo tәkror karde pidәni.
Azәn çand sore Nәsirli hәxәdә bıә mәnbon qırdә kardәm. Nәsirli hәxәdә әsәrım bino karde pidә. Әncәx mәnbon vey vılo bən, kali mәnbon bә dast varde çәtinəti ım ko bә sә jəyro imkon doydәni. Əmmo, dastәdә bıә mәnbon әsasәdә pidәme ki, çı Nәsirli kali şeeron bә mәydon bekәm.
Nәsirli çı Tolışon pedaqoqe, müəlime, folklorşünose, jurnaliste, sәnәtçiye, hәmәn şaire. Allahverdi Bayrami ıştә Azәrboyconi Tolışon әdәbiyot kitobdә Nәsirli şairәtiku joğo nıvıştә: “M. Nәsirli hәmәn talantinә şairbe, şeeronış çap әbi devri mәtbuatәdә. Deştә müasirinә şairә hәmron әy vey fәrqış hestbe: Şeeronәdә nәzmi ğayda-ğanunon çәş әkәy, çəy nıvıştә şeeronәdә ıştә vırәdә әbi hıcә, tәqti, rәdif, obrazәti, mәcazәti iyәn poetikә ifodon.”
Nәsirli dəvardә әsri vistminә soronәdә Lankonәdә jiә. Bә soronәdә Lankonәdә qıləy әdәbi mühit hestbe. Böyükağa Hüseynbalaoğlu iyәn Mirhaşım Talışlı ıştә Lәnkәran həxədə nıvıştə bə kitobiәdә çә soron Lankoni әdәbi mühitiku joğo nıvıştәn: ”Bә soronәdә Lankonәdә Әdәbiyot cәmiyәti hestbe. Bә soronәdә Lankonәdә Molla Nәsrәddin jurnali qıləy qәdә boşәn hıstbe – “Canlı qәzet”. Bı mühitәdә Lankoni rüşinfikon dılәdә Müzәffәr Nәsirliyәn hestbe. Cәmiyәti koәdә iyәn “Canlı qәzet”әdә Nәsirliyәn dıştə nıvıştəyon çı nezo komәk kardәbe. Nәsirli çı Lankoni әdәbi mühitәdә perәsә. Vey tәәsüf ki, Nәsirli iyo nıvıştәyon hәlә bәçәmә dast rәsәni.
Kotәn (kötәn)
Pıәm kotәn dәbastә,
Penc qitәş hәyvon dәbastә,
Şәş qılәş kәl, ço qılәş qo,
Ha, ruj şedәmon әmә әyo
Loon tılonedәmon,
Әlelә rәğon peçınedәmon.
Bu şeerdә olan vәzn vә qafiyә pozğunluqdan başqa, mәnaca dәxi pәk düşkündür. Ümumiyyәtlә kitabda olan mәnzumәlәrin nә şeyriyyәti vә nә dә zövq verici mәnası yoxdur.” …
Çı Lankoni әdәbi mühiti iyәn çı Әhmәdzodә tәnğidon nәticә be ki, Nәsirli, bənə Bayrami nıvıştәy, qıləy şair be, beşe.
Nәsirli dəvardә әsri vistminә soronәdә Lankonәdә jiә. Bә soronәdә Lankonәdә qıləy әdәbi mühit hestbe. Böyükağa Hüseynbalaoğlu iyәn Mirhaşım Talışlı ıştә Lәnkәran həxədə nıvıştə bə kitobiәdә çә soron Lankoni әdәbi mühitiku joğo nıvıştәn: ”Bә soronәdә Lankonәdә Әdәbiyot cәmiyәti hestbe. Bә soronәdә Lankonәdә Molla Nәsrәddin jurnali qıləy qәdә boşәn hıstbe – “Canlı qәzet”. Bı mühitәdә Lankoni rüşinfikon dılәdә Müzәffәr Nәsirliyәn hestbe. Cәmiyәti koәdә iyәn “Canlı qәzet”әdә Nәsirliyәn dıştə nıvıştəyon çı nezo komәk kardәbe. Nәsirli çı Lankoni әdәbi mühitәdә perәsә. Vey tәәsüf ki, Nәsirli iyo nıvıştәyon hәlә bәçәmә dast rәsәni.
Kotәn (kötәn)
Pıәm kotәn dәbastә,
Penc qitәş hәyvon dәbastә,
Şәş qılәş kәl, ço qılәş qo,
Ha, ruj şedәmon әmә әyo
Loon tılonedәmon,
Әlelә rәğon peçınedәmon.
Bu şeerdә olan vәzn vә qafiyә pozğunluqdan başqa, mәnaca dәxi pәk düşkündür. Ümumiyyәtlә kitabda olan mәnzumәlәrin nә şeyriyyәti vә nә dә zövq verici mәnası yoxdur.” …
Çı Lankoni әdәbi mühiti iyәn çı Әhmәdzodә tәnğidon nәticә be ki, Nәsirli, bənə Bayrami nıvıştәy, qıləy şair be, beşe.
Bı nıvıştәyәdә çı Müzәffәr Nәsirli ponzә qılә şeeri çap kardәmon. Bı şeeron pəydo karde qorә bә Kьzьl Talьş/Sьә Tolьş qәzeti kooleksiyә iyәn bı jintono şeeron mәnbәdә nüşo doә bıә kitobon diyәkardә bıә.
Çı şeeron mıvzu hәxәdә çiç vote bәbe? Allahverdi Bayrami XX әsri 30-nә sorono Kьzьl Talьş/Sьә Tolьş qәzetәdә çap bıә şeeron hәxәdә nıvıştә fikon iyoәn tәkror karde bәbe. Bayrami nıvıştә: “… nıvıştәyon diyә kardeәdә vinde beydә ki, iyo әsosәn aktuale 2-3 mıvzu: 1) tәbiәti tәsvir, 2) inqilabi pafos, 3) tәsәrrufatә koon tarif karde. Bı mıvzun tәmiziyәti iyәn Tolışi jen mıvzunәn әlavә kardә bәbe.
Oxoyәdә i-dıqlәn ğeydım doy pidə. Diyәkardә bıә kitobonәdә müәllifış nüşo doәnıbә vey şeeron hıstin. İyo әncәx jintonədəş Nәsirli nom nıvışә bıә şeeron noә bən. İyәn ki, bı jintono noә bıә şeerondә dıqlә qılә çı Nәsirli dı Z. Әhmәdzadә bә ico nıvıştә şeeronin. Çəvon jintonədə ğeyd kardә bıә. Əyən bovotım ki, şeeron siminә soronәdә dı kom әlifba çap bıәbu, әvonım jәğoәn oqәtә.
Nәsirli şeeron ənә nin, ven. Ume kardәm ki, tojә tәdqiqon hәlә Nәsirli vey şeeron bә mәydon bebəkarden.
Çı şeeron mıvzu hәxәdә çiç vote bәbe? Allahverdi Bayrami XX әsri 30-nә sorono Kьzьl Talьş/Sьә Tolьş qәzetәdә çap bıә şeeron hәxәdә nıvıştә fikon iyoәn tәkror karde bәbe. Bayrami nıvıştә: “… nıvıştәyon diyә kardeәdә vinde beydә ki, iyo әsosәn aktuale 2-3 mıvzu: 1) tәbiәti tәsvir, 2) inqilabi pafos, 3) tәsәrrufatә koon tarif karde. Bı mıvzun tәmiziyәti iyәn Tolışi jen mıvzunәn әlavә kardә bәbe.
Oxoyәdә i-dıqlәn ğeydım doy pidə. Diyәkardә bıә kitobonәdә müәllifış nüşo doәnıbә vey şeeron hıstin. İyo әncәx jintonədəş Nәsirli nom nıvışә bıә şeeron noә bən. İyәn ki, bı jintono noә bıә şeerondә dıqlә qılә çı Nәsirli dı Z. Әhmәdzadә bә ico nıvıştә şeeronin. Çəvon jintonədə ğeyd kardә bıә. Əyən bovotım ki, şeeron siminә soronәdә dı kom әlifba çap bıәbu, әvonım jәğoәn oqәtә.
Nәsirli şeeron ənә nin, ven. Ume kardәm ki, tojә tәdqiqon hәlә Nәsirli vey şeeron bә mәydon bebəkarden.
Gьzьlә-goşyn.
İd bьkәn hәmro,
İdmone ьmruƶ.
Zumand bedә gьzьlә
Goşunon ruƶ bә ruƶ.
Ymytdәn çь dave
Çәmon, ha ruƶ,
Senzә sorә idi
Bьkәmon ьmruƶ.
Jodomon benebәşe
Ә, dәvardә ruƶon.
Çь dьzon әsirbin
Fәgьrә tolьşon.
Pus әbin, әmardin
Jyxsylә dijovoƶon,
Tь peroxnije әvoni,
Doj bәvon, ruƶon.
İ tono tә’lim vindon
İ tono handon,
De tifanƣi, de topi,
Çь nişonә gandon.
Bә şәvәn, bә ruƶәn,
Dasonәdәj, tifanƣ
Çәş kardәş demani,
Gьz jyrdi bandon.
Tьnьş çәş әkә,
Şyra sәrhәddon,
Deşmeni vindijәdәj
Dojdәniş әmon.
Şьmә çok ymytone,
Lenini sьxanon
Bьƶijәnәn, bьzijәmon
Gьzьlә goşynon.
İd bьkәn hәmro,
İdmone ьmruƶ.
Zumand bedә gьzьlә
Goşunon ruƶ bә ruƶ.
Ymytdәn çь dave
Çәmon, ha ruƶ,
Senzә sorә idi
Bьkәmon ьmruƶ.
Jodomon benebәşe
Ә, dәvardә ruƶon.
Çь dьzon әsirbin
Fәgьrә tolьşon.
Pus әbin, әmardin
Jyxsylә dijovoƶon,
Tь peroxnije әvoni,
Doj bәvon, ruƶon.
İ tono tә’lim vindon
İ tono handon,
De tifanƣi, de topi,
Çь nişonә gandon.
Bә şәvәn, bә ruƶәn,
Dasonәdәj, tifanƣ
Çәş kardәş demani,
Gьz jyrdi bandon.
Tьnьş çәş әkә,
Şyra sәrhәddon,
Deşmeni vindijәdәj
Dojdәniş әmon.
Şьmә çok ymytone,
Lenini sьxanon
Bьƶijәnәn, bьzijәmon
Gьzьlә goşynon.
Andomi tәmiz ogәt
Guş вьdәn вь sьxanon
Tәmiz вьвәn ha әƣlon
Das po tәmiz ogәtәn
Nangьronәn вьgәtәn.
Cь dandono cь guşo
Cь das-dimo cь cәşo,
Ha ryƶ ha sahat şьmә
Bьşьşdәn вьвәnәn şo.
Jonzә Sor
Visminci soriky jonzə sor davardə,
Çь mysavati zьlmon, çəşi vədə qardə,
Çəmə xyni əhəjon esət pevardə,
Bьzijoş həzo sor şyra Azьrbojcon.
Jonzə sori dьlədə ve koonde karde,
Hiş, neƣo əvəz kaj, traktoron varde,
Vьlobə fabrekon, toƶə tumo karde,
Demijən çь deşmeni çəşı bekarde.
Ƣьrdəkaj bə ivrə jyxsylə dijovoƶon,
Peƣəte çь mijono, zəmini marzon,
Kylьşedən bə ico ərtel, kolxozon,
Romedən de həvəsi daşd, hijon, məzon.
Çiç bovьtьm məholi ha toni dərosnije,
Daşdon, kəvşənondə pambə perosnije,
5-sorə nati bə dьsor nim rosnije,
De penc sorə plani deşmenonь tosnije.
Guş вьdәn вь sьxanon
Tәmiz вьвәn ha әƣlon
Das po tәmiz ogәtәn
Nangьronәn вьgәtәn.
Cь dandono cь guşo
Cь das-dimo cь cәşo,
Ha ryƶ ha sahat şьmә
Bьşьşdәn вьвәnәn şo.
Jonzә Sor
Visminci soriky jonzə sor davardə,
Çь mysavati zьlmon, çəşi vədə qardə,
Çəmə xyni əhəjon esət pevardə,
Bьzijoş həzo sor şyra Azьrbojcon.
Jonzə sori dьlədə ve koonde karde,
Hiş, neƣo əvəz kaj, traktoron varde,
Vьlobə fabrekon, toƶə tumo karde,
Demijən çь deşmeni çəşı bekarde.
Ƣьrdəkaj bə ivrə jyxsylə dijovoƶon,
Peƣəte çь mijono, zəmini marzon,
Kylьşedən bə ico ərtel, kolxozon,
Romedən de həvəsi daşd, hijon, məzon.
Çiç bovьtьm məholi ha toni dərosnije,
Daşdon, kəvşənondə pambə perosnije,
5-sorə nati bə dьsor nim rosnije,
De penc sorə plani deşmenonь tosnije.
Lenin
Lenin marde zьmsonәdә,
Janvari vistь i-jәdә,
Vistь cominçi sorәdә,
Lenini ƣәв mosqovәdә.
Ve zәhmәtьş вamә qәşә,
İnƣьloвisә dystәƣ dәşә,
deşmenon вә zәmin eşә.
De Lenini Şura вeşә.
De cәj sьxanon şedәmon,
Ha sor әj, вә jod vardәmon,
Әmә вәj sьxan dojdәmon,
Ьştә dәrsi coq handәmon.
Lenin marde zьmsonәdә,
Janvari vistь i-jәdә,
Vistь cominçi sorәdә,
Lenini ƣәв mosqovәdә.
Ve zәhmәtьş вamә qәşә,
İnƣьloвisә dystәƣ dәşә,
deşmenon вә zәmin eşә.
De Lenini Şura вeşә.
De cәj sьxanon şedәmon,
Ha sor әj, вә jod vardәmon,
Әmә вәj sьxan dojdәmon,
Ьştә dәrsi coq handәmon.
Esәt
Donzә söre әmә ƶimon kardәmon.
Dь zәhmәti bьrz, ƣandьmi kaştәmon.
Bә tuk şedәmon, ko karde maşdәhon,
Huşovijәdә dь nubә tuk doştәmon.
Pe çoştone merdon şedәn bә vişә,
Dijovoƶon zәmin romedәn dь hişә,
Çәmә usto, homә, kulo, ƣiv toşә.
Ƣulli, Fatma, Tukәz hәm bә nьşon şә.
Donzә söre әmә ƶimon kardәmon.
Dь zәhmәti bьrz, ƣandьmi kaştәmon.
Bә tuk şedәmon, ko karde maşdәhon,
Huşovijәdә dь nubә tuk doştәmon.
Pe çoştone merdon şedәn bә vişә,
Dijovoƶon zәmin romedәn dь hişә,
Çәmә usto, homә, kulo, ƣiv toşә.
Ƣulli, Fatma, Tukәz hәm bә nьşon şә.
Voş
Әvәsor вedә
Ha qәnәj hәşi
Avә ros вijәdәj
Eqardә voşi.
Bo tyqә qoono
Harci hozoвә
Qulo, giv, cәpә,
Homә de hişi
Daştәdә hәni
Vәnәşon вeşә
Ger, cьngьr, mьvon
Ve vaxtiqu şә.
Hәmә zәrвәjnin
Qolxozi yzvon
Bәrqә voş vojdә
Gin вedә rizon.
Әvәsor вedә
Ha qәnәj hәşi
Avә ros вijәdәj
Eqardә voşi.
Bo tyqә qoono
Harci hozoвә
Qulo, giv, cәpә,
Homә de hişi
Daştәdә hәni
Vәnәşon вeşә
Ger, cьngьr, mьvon
Ve vaxtiqu şә.
Hәmә zәrвәjnin
Qolxozi yzvon
Bәrqә voş vojdә
Gin вedә rizon.
Cьmь qagon
Az xәjli qag Perosnedәm,
Cәvon loni Dәrosnedәm.
Ha ryƶ вeqardәm cь lono
Doni ovijәn rosnedәm.
Sijo qagi Peşandәme,
Cәvon loni eşandәme.
Sipijә qagi Ponzә вalә
Nimәş sijo nimәş alә.
Az xәjli qag Perosnedәm,
Cәvon loni Dәrosnedәm.
Ha ryƶ вeqardәm cь lono
Doni ovijәn rosnedәm.
Sijo qagi Peşandәme,
Cәvon loni eşandәme.
Sipijә qagi Ponzә вalә
Nimәş sijo nimәş alә.
Tyqә mahne
Kinәlim-kinәlim dyki vaxt ni,
Dasә visә вьdyt tyki vaxteje!
Peşi вәsә marzi вьhand tь mahnijon,
Vәjyә kinon вьznьn tyki vaxteje!
Bәşem-вәşem вә tyq!
Kinә az вәşem вә tyq!
Әmә qolxozimon!
Hәmәjsә xosimon!
Otәşim sәnoә ziliş mәlovon!
Dьlәdәş hecini milış mәlovon,
Tykime qardәje вәşәş ve hese
Ƶьƣoş tyki вьdьv вәşәş mәlovon.
Bәşem-вәşem вә tyq!
Kinә az вәşem вә tyq!
Әmә qolxozimon!
Hәmәjsә xosimon!
Kinәlim-kinәlim dyki vaxt ni,
Dasә visә вьdyt tyki vaxteje!
Peşi вәsә marzi вьhand tь mahnijon,
Vәjyә kinon вьznьn tyki vaxteje!
Bәşem-вәşem вә tyq!
Kinә az вәşem вә tyq!
Әmә qolxozimon!
Hәmәjsә xosimon!
Otәşim sәnoә ziliş mәlovon!
Dьlәdәş hecini milış mәlovon,
Tykime qardәje вәşәş ve hese
Ƶьƣoş tyki вьdьv вәşәş mәlovon.
Bәşem-вәşem вә tyq!
Kinә az вәşem вә tyq!
Әmә qolxozimon!
Hәmәjsә xosimon!
Sьә ƣoşyni mahne
Cәş qardәmon sәrhәdon,
ni qardәmon deşmenon
fәhlә dijovьƶ hәmә вon.
de jәndь әmә imon!
Bә tifangon das ƣandon
ha ryƶ dәrsonәn handon
ƣolcomaxon de mәllo
cь qolxozo вeƣandon.
Cәş qardәmon sәrhәdon,
ni qardәmon deşmenon
fәhlә dijovьƶ hәmә вon.
de jәndь әmә imon!
Bә tifangon das ƣandon
ha ryƶ dәrsonәn handon
ƣolcomaxon de mәllo
cь qolxozo вeƣandon.
Apreli Vistь hәşt
Vistь hәşti id qardәmon
Deşmenono ƣәв qandәmon.
Cь qolxozo, cь şurao
Ƣolcomaxon вeƣandәmon.
Dijovoƶ hәmә qolxozәdә,
Ƶen, вә nьşone mәzәdә
Ƣolcomaxәn вәrq larzedә
Apreli vistь hәştәdә.
Vistь hәşti id qardәmon
Deşmenono ƣәв qandәmon.
Cь qolxozo, cь şurao
Ƣolcomaxon вeƣandәmon.
Dijovoƶ hәmә qolxozәdә,
Ƶen, вә nьşone mәzәdә
Ƣolcomaxәn вәrq larzedә
Apreli vistь hәştәdә.
Ozodвә soron
Ponzә sore әmә rohәt gardәmon,
Ьştә qaştә вьrzon ьştәn hardәmon.
Cimi вәna xanon-вәgon hardәвin,
De cәmә xuni lyzi sьraf qardәвin.
Cokә вьrzon hoçi-mәlo вardәвe,
Cь di qosiв вә vәşjәni mardәвe.
Ve vaxtijәn egәtaәвin ƶedәвin,
Tyki вәşә cәmәdaso sedәвin.
Bә dodьmon şura huqumәt rәsәj,
Zolьmonqu cәmә intьƣomьş sәj.
Esәt haço toƶә di eƣandәmon,
Ƣolcomaxon cь dijono вeƣandәmon.
Ponzә sore әmә rohәt gardәmon,
Ьştә qaştә вьrzon ьştәn hardәmon.
Cimi вәna xanon-вәgon hardәвin,
De cәmә xuni lyzi sьraf qardәвin.
Cokә вьrzon hoçi-mәlo вardәвe,
Cь di qosiв вә vәşjәni mardәвe.
Ve vaxtijәn egәtaәвin ƶedәвin,
Tyki вәşә cәmәdaso sedәвin.
Bә dodьmon şura huqumәt rәsәj,
Zolьmonqu cәmә intьƣomьş sәj.
Esәt haço toƶә di eƣandәmon,
Ƣolcomaxon cь dijono вeƣandәmon.
Mьƶdi
Vaxti hesbe mьƶdijon Ƶimon әkәjn.
Sәdә dasmol, pinәjnә çьxo taәkәjn.
Tьlu subo, bә ko әşin ak ejәkәjn,
Ponzә sahat, haruƶ әvon ko әkәjn.
Bo mьlxьvon ko әkәj be şәrtnomә,
Ƣa ezьm ance, ƣa әşij bo homә.
Ƣa xәmәn, ƣa bә bon peәkьrni sьmә,
Ne boәj rohәtәti ne hisbe cьmә.
Ьsәt әvon ruƶon vindәn id kardәn,
Әvon ruƶәdә hәşt sahat ko kardәn.
Xanon, bәƣon, ьştә dijo bekardәn,
Bә sәvodә mәktәb şedәn dәrs handәn.
Vaxti hesbe mьƶdijon Ƶimon әkәjn.
Sәdә dasmol, pinәjnә çьxo taәkәjn.
Tьlu subo, bә ko әşin ak ejәkәjn,
Ponzә sahat, haruƶ әvon ko әkәjn.
Bo mьlxьvon ko әkәj be şәrtnomә,
Ƣa ezьm ance, ƣa әşij bo homә.
Ƣa xәmәn, ƣa bә bon peәkьrni sьmә,
Ne boәj rohәtәti ne hisbe cьmә.
Ьsәt әvon ruƶon vindәn id kardәn,
Әvon ruƶәdә hәşt sahat ko kardәn.
Xanon, bәƣon, ьştә dijo bekardәn,
Bә sәvodә mәktәb şedәn dәrs handәn.
Bәpe bьby
Tosә ponzәjnә sor sәvodin вьвu,
Cь merdo, cьƶeno, cь kinә-әƣьl,
Pidone вevәçә ryƶon heç nьвu,
Lenini sьxanon umutәn nьƣьl.
Sәvodmon вьвu qomon coq вәвe,
sorвә-sor faвreq-zavodmon ve вәвe,
pegәtәmon mijono ьm qanә dәvon,
mәciton вьrәdә mәqtәвon вәвe.
Bә qәno şodәmon rәƶә, ƣьвoni,
вьdәmon вә mәlo tәsвe, ƣьroni,
cь mәlon sәnәtвә esәt lovoni,
pegәtәmon mijono sinfinә deşmeni.
Dyzqәnәn dijonәdә şьmә qolxozon,
dәşәnәn mьƶdi, juxsul mijonвoвon,
umutәn zәmin rome, de traqtoron,
mәholi egәtь, вьdә cәj gur-guron.
Tosә ponzәjnә sor sәvodin вьвu,
Cь merdo, cьƶeno, cь kinә-әƣьl,
Pidone вevәçә ryƶon heç nьвu,
Lenini sьxanon umutәn nьƣьl.
Sәvodmon вьвu qomon coq вәвe,
sorвә-sor faвreq-zavodmon ve вәвe,
pegәtәmon mijono ьm qanә dәvon,
mәciton вьrәdә mәqtәвon вәвe.
Bә qәno şodәmon rәƶә, ƣьвoni,
вьdәmon вә mәlo tәsвe, ƣьroni,
cь mәlon sәnәtвә esәt lovoni,
pegәtәmon mijono sinfinә deşmeni.
Dyzqәnәn dijonәdә şьmә qolxozon,
dәşәnәn mьƶdi, juxsul mijonвoвon,
umutәn zәmin rome, de traqtoron,
mәholi egәtь, вьdә cәj gur-guron.
Mьƶdi votdә
Bьsutь ә ryƶon bьşu heç nьvo
Bәvәdә ko әkәjmon bo mьlxьvo.
Ne ruƶ әvindimon ne tani olәt
Dьnjoәdә ьsәt ƶidәmon rohәt.
Bә dardimon nәbij bәvәdә dәvo
Xәşiş, bьşi bә ko! Noxәşiş lәvo
Әƶәnin kanә şьmonәn әsәnin,
Ә zьlminә ruƶon nibin, hәni şin.
Bьsutь ә ryƶon bьşu heç nьvo
Bәvәdә ko әkәjmon bo mьlxьvo.
Ne ruƶ әvindimon ne tani olәt
Dьnjoәdә ьsәt ƶidәmon rohәt.
Bә dardimon nәbij bәvәdә dәvo
Xәşiş, bьşi bә ko! Noxәşiş lәvo
Әƶәnin kanә şьmonәn әsәnin,
Ә zьlminә ruƶon nibin, hәni şin.
Tolьşә Ƶen
Tь boәmәno dьnjo ruşin kardedәş
Tь boәmәno sofә avlod perosnedәş,
Tь boәmәno bьrz ƣandьmi kaşdedәş,
Tь boәmәno çokә kәon kardedәş,
Bәpe boci ьşdь gәdi nьznәmon!?
İmi bьzьn betь ƶimon әbьni
İmi bьzьn betь vәjә әbьni
İmi bьzьn betь әqin әbьni
İmi bьzьn betь avlod әbьni
Bәpe boci ьşdь gәdi nьznәmon!?
Tьniş esәt, şyra sәdr, dijonәdә,
Tьniş esәt sәdr, mәhkәmonәdә;
Tьniş kәprәtifonәdә mol әdә,
Tьniş esәt, cәmaәti, sәdoәdә.
Esәt hәmә ьşpı gәdi zьndәmon
Esәt hәmә bәtь gьjmәt dojdәmon.
Tь boәmәno dьnjo ruşin kardedәş
Tь boәmәno sofә avlod perosnedәş,
Tь boәmәno bьrz ƣandьmi kaşdedәş,
Tь boәmәno çokә kәon kardedәş,
Bәpe boci ьşdь gәdi nьznәmon!?
İmi bьzьn betь ƶimon әbьni
İmi bьzьn betь vәjә әbьni
İmi bьzьn betь әqin әbьni
İmi bьzьn betь avlod әbьni
Bәpe boci ьşdь gәdi nьznәmon!?
Tьniş esәt, şyra sәdr, dijonәdә,
Tьniş esәt sәdr, mәhkәmonәdә;
Tьniş kәprәtifonәdә mol әdә,
Tьniş esәt, cәmaәti, sәdoәdә.
Esәt hәmә ьşpı gәdi zьndәmon
Esәt hәmә bәtь gьjmәt dojdәmon.
Dr. Elnur Ağayev
Tarıxşünos.
Tarıxşünos.
"ALƏM" jurnali N:1 (1) 2016
Ğeyd: Jurnalədə çı müəllifi nıvıştə bı məğalədə nüşo doə, istinod kardə bə mənbəon həmə dərc bən. İyo həmun istinod bə mənbəon nıvıştə bənin. Çı məğalə dümo "Aləm" jurnali 3-nə nümrədə çap bə.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder